Category Archives:Materiałoznawstwo
Maszty kratownicowe i praca z aluminium to nasza specjalność

Jak uniknąć pęknięć mrozowych i ich konsekwencji?

Maszty AluPro posiadają dożywotnią gwarancję na pękanie mrozowe rur. Ten groźny mankament jest częstą przyczyną decyzji o wymianie uszkodzonego w wielu miejscach masztu. Uszkodzeniom mrozowym ulegają nawet kilkuletnie maszty o niepoprawnie wykonanym systemie odwodnienia – niestety ich naprawa jest trudna, i często nieopłacalna (demontaż, przewóz, ponowna instalacja). Z AluPro masz gwarancję, że ten problem cię nie dotknie. Jeśli zdarzy się inaczej – pokrywamy koszt wymiany uszkodzonych segmentów.

Galeria poniżej przedstawia przykłady uszkodzeń jakim uległ maszt o którego serwis zostaliśmy poproszeni.

Bądź po bezpiecznej stronie – pracuj z nami. Maszty AluPro posiadają specjalne nalepki wskazujące położenie sekcji względem ziemi (góra/dół) więc nawet przy ograniczonym doświadczeniu instalacyjnym ciężej się pomylić!

 

Stal nierdzewna – Jakie gatunki?

Część z naszych konstrukcji otrzymuje za dopłatą osprzęt nierdzewny. Zastanawialiście się Państwo co to oznacza w praktyce?

Otóż handlowo wyróżniamy 2 „poziomy” nierdzewności. Oto jak należy to rozumieć (cytujemy za portalem marmech.eu)

Stal nierdzewna – jest to powszechne określenie grupy stali odpornych na korozję, nieco bardziej szczegółowo możemy podzielić je na stale odporne na korozję i stale kwasoodporne. Nierdzewność, czyli odporność na korozję osiąga się przez dodanie do podstawowego stopu żelaza odpowiednich dodatków, najczęściej chromu i niklu.

Najbardziej popularne gatunki stali nierdzewnych to: 18/10 (18% chromu i 10% niklu), 304 – wykorzystywane w przemyśle spożywczym (sztućce, naczynia), chemicznym (instalacje, rurociągi) i medycznym (narzędzia, implanty), oraz stale A2 i A4 – z których najczęściej wykonuje się elementy złączne.

„Nierdzewne” śruby wykonuje się z dwóch gatunków stali – A2 i A4, przy czym należy zaznaczyć, że:

  • stal A2 – jest stalą o podwyższonej odporności na korozję, ale nieodporną na działanie stężonych kwasów; w praktyce przekłada się to na fakt, że śruba wykonana z tego rodzaju stali poddana działaniu warunków zewnętrznych (np. deszcz, wilgoć) nie pokryje się rdzą, natomiast może ulec korozji chemicznej po oblaniu kwasem (np.po wycieku elektrolitu z akumulatora);
  • stal A4 – jest stalą kwasoodporną, opierającą się działaniu stężonych kwasów takich jak siarkowy, fosforowy, octowy, itp. – stąd powszechne jej wykorzystanie w przemyśle chemicznym.

Klasa Śrub – jak je rozumieć i dlaczego są ważne?

W biznesie masztowym połączenia kołnierzowe są w zasadzie standardem. Kołnierze zaś wiążą się z wytrzymałością całej struktury która zależna jest od łączących je śrub. Każdy z nas wie że śruby występują w konkretnych „klasach” wytrzymałości. Dla zwykłych ludzi klasy różnicują cenę tej samej śruby, ale co dostajemy w zamian? Przyglądnijmy się technikaliom (cytujemy za portalem marmech.eu)

Wytrzymałość śruby określa się dwucyfrowym symbolem, np 5.6, 8.8, 12.9 i podobne.

Jak czytać oznaczenia na łbach śrub:

Dla przykładu klasa 5.6:

  • pierwsza cyfra to wartość granicy wytrzymałości na rozciąganie Rm – tutaj 5 x 100 MPa = 500 MPa
  • druga cyfra to wartość granicy plastyczności Re ujęta w stosunku procentowym względem wytrzymałości na rozciąganie Rm – tutaj: 6 x 0,1 x 500 MPa = 300 MPa

Na tym przykładzie możemy klasę własności mechanicznych śruby rozszyfrować w następujący sposób: wytrzymałość na rozciąganie Rm = 500 MPa oraz granica plastyczności Re = 300 MPa.

Oczywiście im wyższe cyfry w oznaczeniach tym większa wytrzymałość śruby.

Co to znaczy?

Granica plastyczności Re to taka wartość naprężeń, po przekroczeniu których śruba zacznie nam się plastycznie rozciągać – inaczej: jeśli obciążenie jest mniejsze od tej wartości to śruba będzie się elastycznie rozciągać, po czym po zdjęciu obciążenia powróci do swojej długości pierwotnej.

Granica wytrzymałości Rm – to naprężenie jakie może przenieść śruba odkształcając się plastycznie aż do całkowitego zerwania.

Ile wytrzyma tak śruba?

Dla wyobraźni lepiej przemawia pojęcie „ile możemy powiesić na takiej śrubie” niż wartości naprężeń. Musimy pamiętać, że 1 MPa = 1 N/mm2 = 0,1 kg/mm2, stąd śruba klasy 5.6 będzie miała parametry: Rm = 500 MPa = 50 kg/mm2 oraz Re = 300 MPa = 30 kg/mm2. To oznacza, że na każdym 1 mm2 przekroju śruby możemy powiesić 30 kg zanim śruba zacznie się wydłużać, a maksymalnie możemy powiesić 50 kg zanim się całkowicie zerwie.

Przykładowo śruba M6 ma około 20 mm2 pola przekroju, więc na śrubie klasy 5.6 „bezpiecznie” możemy powiesić 30 kg/mm2 x 20 mm2 = 600 kg a maksymalnie taka śruba może nam przenieść 50 kg/mm2 x 20 mm2 = 1000 kg zanim się urwie.

Stale nierdzewne typu A2 oznacza się następującymi symbolami:

  • A2-70 – A2 stal nierdzewna, Rm 700 Mpa, Re 450 MPa;

natomiast stale kwasoodporne typu A4:

  • A4-80 – A4 stal kwasoodporna, RM 800 Mpa, Re 600 Mpa

Reakcje w budynku – co powinienem wiedzieć?

Klienci często pytają nas czemu mocowanie masztu bywa droższe od samej kratownicy. Podejrzliwie patrzą gdy mówimy, że standardowa nakrętka z uchem nie nadaje się jako uchwyt odciągowy, zaś komin lub ogniomurek to najgorsze miejsca do kotwienia lin. Przyjrzyjmy się siłom jakie maszt wprowadza w budynek.

Zasadniczo liny działają na wyrywanie (tym większe im większa powierzchnia anten na maszcie i sama nawietrzność konstrukcji). Siły te wraz ze wstępnym napięciem lin działają na trzon masztu wbijając/dociskając go do powierzchni dachu. Popatrzmy na kilka przykładów wyjętych z obliczeń statycznych sporządzonych dla naszych Klientów:

 

 Typ masztu Wysokość Siła wyrywająca kotwę  Siła wbijająca maszt w dach
 M500 16 m 480 kg 1100 kg
 M1000 24 m 1300 kg 2900 kg
 M1000 28 m 3700 kg 4000 kg
 M500 50 m 3800 kg 4500 kg
 M750 28 m 2000 kg 3500 kg

 

Jest kilka ciekawych wniosków lub pytań płynących z przytoczonych wartości:

  1. Już dla niewielkiego i w sumie standardowego masztu, często instalowanego na leciwych budynkach tj. M500-16 – siła wyrywająca kotwę dochodzi do 500 kg… standardowa odlewana nakrętka z uchem M12 może przenieść maksymalnie  340 kg siły ale tylko w osi, co w przypadku kotwienia masztów w zasadzie nie występuje. Obciążenie pod kątem 45 stopni spada już do 240 kg. Widzimy więc, że nie mamy żadnego zapasu wytrzymałościowego, a raczej ryzyko zerwania ucha przy poważniejszej wichurze.  Kolejne pytanie  – czy pół tony obciążenia może wywrócić komin – często stanowiący kupę zawilgoconych i zerodowanych cegieł z kruszącą się zaprawą? Nasze doświadczenie wskazuje, że może się to stać bez trudu.
  2. Czy bezpiecznie stawiać jest M500-16 np. na niewypartej krokwi, lub bezpośrednio na płycie warstwowej na dachu hali, w losowym miejscu jeśli uświadomimy sobie że nasz maszt wprowadzi punktowe obciążenie ponad tony w miejsce jego usytuowania? Widzieliśmy takie przypadki i widzieliśmy maszty które „wpadły do środka”.
  3. Na przykładzie przywołanych masztów M1000 widać jak szybko siły rosną wraz z wysokością i nawietrznością konstrukcji, oraz jak różnicuje je dodatkowe obciążenie od anten (28-metrowy był projektowany na 1m2 pow. anten więcej niż 24-metrowy). Różnica w wyrywaniu… prawie trzykrotna. Poza tym same wartości robią wrażenie… blisko 4 (!) tony wyrywania. Wyobraźmy sobie że na planowanej kotwie mamy w planie powiesić 2 samochody terenowe – to daje wyobrażenie o skali sił.
  4. Widać czemu prawie nigdy nie pytamy o masę anten które macie państwo w planie zainstalować na maszcie, za to często męczymy Was o ich powierzchnię. Wobec siły pionowej w trzonie masztu liczonej w tonach  – kilkadziesiąt dodatkowych kilogramów w masie anten nie ma praktycznie znaczenia, natomiast dodatkowa powierzchnia szybko zwiększa siły, i różnice te liczy się w tonach a nie w pojedynczych kilogramach.

Przytoczone wartości dają do myślenia – widać teraz czemu z taką pieczołowitością dobieramy miejsce ustawienia masztu na budynku, i czemu nie może być to losowy punkt dachu. Obciążenia o których mówimy bez trudu zarywają cienkie szlichty na stropodachach, łamią kilkudziesięcioletnie belki stropowe, burzą ogniomurki. Często przystosowanie budynku do przyjęcia planowanych obciążeń oznacza wpuszczenie na 2 piętra w gmach stalowych konstrukcji kotwiących, zastosowanie kotew chemicznych i generalnie poważne prace budowlane. W innych przypadkach gdy mamy do czynienia z lanym stropem, punktem dachu wspartym na ścianie nośnej i łatwym dostępem do wieńca – nawet duży maszt można zainstalować umiarkowanym nakładem sił. Ta różnorodność sytuacji generuje potężny rozrzut cen przygotowania kotwienia na dachu budynku, i nie pozwala nam bez wizji lokalnej i/lub projektu odpowiedzieć prosto na pytanie ile będzie kosztowała instalacja.

Jak bezpiecznie dla konstrukcji instalować anteny na maszcie ?

Maszt telekomunikacyjny, jak każda kratownica, ma punkty węzłowe które są najmocniejszymi  jego miejscami.  Wszelkie siły warto jest przykładać właśnie w okolicach węzłów, gdyż minimalizuje to ryzyko uszkodzenia całości. Ma to znaczenie przy instalacji dodatkowych odciągów, mocowaniu lin w czasie stawiania masztu techniką obrotową, czy nawet przy wyborze punktów kotwienia wysięgników antenowych.  Punkt węzłowy to miejsce na krawężniku (rurze zewnętrznej, głównej)  gdzie zbiegają się rurki zakratowania poziomego, i poprzecznego.

Jak technika spawania aluminium wpływa na moc spawu?

Jakość spawu jest kluczowa dla bezpieczeństwa wyrobu. W Alupro spawamy wyłącznie techniką TIG na najlepszych maszynach Fronius i Kemppi. Spawanie TIG jest dość powolne, ale gwarantuje głęboki przetop i wysoką kontrolę nad jakością spoiny. Jeśli połączymy tą technikę z pracą na obrotnicy spawalniczej – otrzymujemy wzorową jakość spawów.

Alternatywą w spawaniu aluminium jest metoda MIG – jest znacznie szybsza i wymaga mniej kwalifikacji od spawacza (prostsza do opanowania) niemniej kontrola nad mocą spawu i przetopem jest niższa.  W AluPro stosujemy tą technikę tylko do wyrobów stalowych (gdzie problemy znane ze spawania aluminium nie występują)

Otwórz rozmowę
Potrzebujesz wsparcia?
Scan the code
Zespół Wsparcia AluPro
Witaj 👋
W czym możemy Ci dzisiaj pomóc?!